DAYANIŞMA VERGİSİ “SOLİ“ KALIYOR-AMA NE KADAR?
Mahkeme, altı Liberal Demokrat Parti FDP miletvekilinin açtığı davayı reddetti ve federal hükümetin doğu ile birleşmeden kaynaklanan ek finansman ihtiyacının sürdüğünü belirtti. Bu karar, yalnızca FDP içinde değil, genel kamuoyunda da tartışmalara yol açtı.
Karar, güçlü bir mesaj taşıyor. Karlsruhe’nin Soli’ye aniden son vermesini bekleyenler hayal kırıklığına uğradı. Ancak bu, verginin süresiz olarak devam edeceği anlamına gelmiyor. Yargıçlar, ek vergilerin kalıcı olarak alınamayacağını ve hükümetin bu ihtiyacı sürekli olarak gözlemlemesi gerektiğini vurguladı. Bu, dikkate değer bir uyarı niteliği taşıyor.
GEÇİCİ BİR VERGİ Mİ?
Dayanışma Vergisi, 1995 yılında Almanya’nın birleşme sürecinin maliyetlerini karşılamak amacıyla hayata geçirildi ve başlangıçta geniş bir destek buldu. Ancak 2019’da Dayanışma Paketi II’nin sona ermesiyle birlikte birçok kişi, bu verginin hala gerekli olup olmadığını sorgulamaya başladı. Eğer gerekli ise, ne kadar süreyle devam edeceği de merak konusu.
FDP, Soli’nin devamını anayasaya aykırı buluyor. Zira, artık yalnızca en yüksek gelir grubundaki bireyler, şirketler ve sermaye yatırımcıları bu vergiyi ödüyor. Bu durum bir eşitsizlik yaratıyor mu? Anayasa Mahkemesi, mevcut haliyle Soli’nin anayasaya uygun olduğuna karar verdi.
MALİ GERÇEKLER
Bu karar, federal hükümetin mali dengesi açısından da rahatlatıcı bir durum sağlıyor. 2024 yılı için yaklaşık 12 milyar Avro’luk Soli geliri bütçeye dahil edilmiş durumda. Verginin aniden kaldırılması, büyük bir bütçe açığına yol açabilirdi. Ayrıca, devlet geçmiş yıllara ait Soli gelirlerini geri ödemek zorunda kalsaydı – bu miktar 2020’den bu yana yaklaşık 66 milyar Avro’yu bulurdu – bu, her mali planlamacının kabusu olurdu (Grafik).
Mevcut hükümet, birleşmenin hala ek mali yük getirdiğini ve bu durumu 2020 tarihli bir raporla kanıtladığını savunuyor. Ancak bir verginin kalıcı hale gelmesi için bu yeterli mi? Eğer ek vergiler sürekli olamazsa, o zaman bu verginin kaldırılma zamanı ne zaman gelecek?
SİYASİ BİR ÇEKİŞME
Almanya’da Soli üzerindeki tartışmalar sona ermeyecek. FDP ve diğer muhalefet partileri, verginin tamamen kaldırılması için mücadele etmeye devam edecek. Anayasa Mahkemesi şu an için Soli’yi korumuş olabilir, ancak bu durum sonsuza dek sürecek anlamına gelmiyor. Almanya Anayasa Mahkemesinin kararında net bir mesaj var: Yeni kurulacak Merz hükümeti, CDU, CSU ve SPD’den oluşacak, bu vergiyi izlemeye devam etmeli ve doğru zamanda harekete geçmelidir. Aksi takdirde, gelecekteki bir dava farklı sonuçlanabilir.
İsmail Akpınar
Ekonomist
